““Four Wheel Steering” yani dört tekerden yönlendirme, eski bir teknik; fakat, Porsche’ninki çok farklı!.. Üstelik, 2014 Turbo'larda standart!..”
Four Wheel Steering, öncelikle virajlarda yol tutuşu iyileştirme, sonra ise yüksek hızlarda diğer araçların daha güvenli şerit değiştirmesini sağlayan, şehir içinde park ederken manevra çapını daraltan bir sistem olarak bilinir.
Direksiyonu çevirdiğinizde ön tekerleklerle birlikte arka tekerlerin de açı aldığı Latil traktörlerinin asırlık dört teker yönlendirme sistemi, 27 yıl önce Honda tarafından mekanik, 26 yıl önce de Mazda tarafından elektrik kumandalı olarak geliştirilmişti. Yüksek hızlarda ön tekerleklerle aynı yöne, düşük hızlarda ön tekerleklerin yönünün tersine dönen arka tekerler, Citroen’in 90’lı ve 2000’lerin başındaki neredeyse tüm modellerinde, Renault Laguna’da, Mitsubishi Galant’ta, Mazda 626 GT ve Honda Prelude ile Accord modelerinde kullanılmıştı.
Fakat, tüm bunlarda motor ve çekiş önde idi! Yani arka tekerleklerin suspansiyon dışında başka bir görevi yoktu. 4WS mekanizmaları için gerekli boşluklar vardı… Diğer yanda, tüm bu modellerin güçleri de, bir SuperSport seviyesinde değildi!.. Arka tekerlekleri açılandıran aktüatör ise, her iki teker için tek idi…
Şimdi bir düşünelim, 3.8 litrelik çift turbolu bir geniş boxer motorun arkada olduğu, 4 teker çekiş sisteminin de arkada yer bırakmadığı bir otomobilde, üstelik çift aktüatör ile çalışan bir 4WS?!.. Ve diğer yanda, 3.1 saniyede 0-100 km/h’ye hızlanan, 0-200 km/h’ye bile 10.3 saniyede ulaşan, maksimumda 318 km/h hıza tırmanan, 560 beygir gücü ve 700 Nm maksimum torklu bir performansı “kaldırabilecek” bir 4WS?!..
En yeni 911 Turbo’larda, Porsche’nin ZF ile birlikte geliştirdiği dört tekerlek yönlendirme sistemi, 2014 model yılıyla birlikte standartta sunuluyor!..
Bu müthiş otomotiv mühendisliğinin AutoBest tarafından 2013 yılının en iyi teknolojik uygulaması olarak TechnoBest ödülünü almasının sebebi açıklanırken, aracın limitlerindeki hakimiyetin kolaylaştırılması, yol tutuş potansiyelinin arttırılması ve aracın kayma açısının daraltılması gibi sürüş niteliklerinden bahsediliyordu.
Tüm bunları pratikte yaşamamız için Porsche, NAVAK pistine yepyeni bir Turbo S ile normal bir yeni 911 getirdi. Daha çevik bir sürüş garanti eden bu yeni standart özelliği denememiz istendi. Ve normal bir 911 ile Turbo S’i arka arkaya kullanmaya başladık. Dar alan manevralarından, yüksek hızlı test parkurunda, slalomda ve ani şerit değiştirmelerde 4WS’in tam kabiliyetini, 4WS’siz normal versiyonla karşılaştırarak gördük.
Aktif Arka Aks “Çevirme” olarak tercüme edilebilecek bu “Aktive Hinterachslenkung” sistemin aslında aksı değil her iki yandaki arka tekerleklere açı verdiğini görmek ve sistemin direksiyonla değil de, hız sensörleri ve ESP ile birlikte çalıştığını görmek, bizlere bugüne kadar bildiğimiz eski nesil 4WS sistemleriyle bu Porsche sisteminin farklı olduğunu hatırlattı. Aslında 4WS yerine “Active Rear Wheel Steering” ARWS olarak kısaltmamız gereken sistemin, direksiyon hareketlerinizi direkt uygulayan bir süper otomobilin aslında “olmazsa olmazı” olduğunu anladık. Günlük sakin kullanımda konfor, pistteki agresif kullanımda da sürüş limitlerini yükseltme ve virajlardaki hız sınırlarınızı arttırma gibi avantajlarını yaşadık!..
“Adaptif aerodinamik” gibi yeni özelliklerinin yanında yepyeni bir dört teker çekiş sistemine de sahip olan 911 Turbo S, “S”siz Turbo versiyonunda da tüm kuvvetin kayıpsız şekilde asfalta iletilirken direksiyon yönünün korunmasını görev edinen bu dört teker yönlendirme sistemininin güvenli sürüşünü kullanıcılara sunuyor…
Adaptif amortisörlerin yol bozukluklarını adeta “yuttuğu”, yolu pürüzsüz bir düzlüğe çevirdiği aktif suspansiyon sisteminin doldurduğu geometride yer bulmayı başaran, motorun altında overboost ile 750 Nm’lik çevirme kuvvetinin ağırlığını da taşıyan millere bir de dönüş açısı veren ve 350x28 mm’lik PCCB çok büyük seramik kompozit fren sisteminin gerisinde ayrı bir elektromekanik aktüatörlü olarak görünen Porsche 4WS sistemi, öne doğru yatay bir pozisyona sahip.
11Jx19 jantlardaki 305/30 ZR19 lastikler, 7 ileri PDK şanzıman, mekanik diferansiyel kilidi, Porsche Traction Management PTM, Porsche Stability Management PSM, Aktif Suspansiyon Yönetimi PASM ve Porsche Torque Vectoring PTV gibi, arka aksı meşgül eden onca mekanik şasi parçaları ve mekatronik sistemlerin yanında beş kollu arka aks ünitelerine bir de çok hızlı “açı”lar veren 4WS sistemi, müthiş bir mühendislik uygulaması!..
Arka tekerleğin yönlendirilmesiyle bir SuperSport otomobilin mekatronik şasi sistemlerindeki ulaşılabilecek en son noktaya erişildiğini belirten Porsche Direksiyon Sistemleri Geliştirme müdürü Dr. Christoph Bittner, araç dinamikleri konfor başlıklarında sınıf liderliklerini sağlamlaştırdıklarını vurguluyordu.
Düşük hızlarda direksiyona ters 2.8 derecelik açı yapıldığında sanal olarak dingil mesafesinin 250 mm kısaldığını ve böylece aracın dönüş çapının daraldığını belirten Dr. Bittner, yüksek hızlarda direksiyon yönünde 1.5 derecelik açı oluşturularak dingil mesafesinin sanal olarak 500 mm uzadığını açıklayarak stabilitenin yükseltildiğini anlatıyordu. 2 km/h hıza kadar eksi 2.8 derece ters açıya karşılık 65 km/h hızı geçince artı 1.5 derecelik aynı yönde bir açı oluşturuluyormuş.
Arka aksta iki taraftaki klasik bağlantı çubuklarının yerine konulmuş olan iki elektromekanik aktüatör, tekerleğin dikey hareketleri, fren ve egzostun sıcaklığı, titreşimler ve yoldan gelecek taş, toz, çamur ve diğer kimyasal maddelere karşı da dayanıklı yapılmış. P-CAN diye bilinen Private Controller Area Network ile sanal bir bağlantısı da olan aktüatörler, 75’er Watt’lık mekanik kuvvete sahip olarak jantın eksenini artı veya eksi 13.5 mm oynatabiliyorlar. 7 kilogramı geçmeyen tüm bu sistem, tam otomatik çalışan çift entegre ECU taşıyarak, araç direksiyonuna yüzde 10 oranında keskinlik kazandırıyor!.. Yatay hızlanma (g) artarken yana kayma açısı daralıyor ve direksiyon simidi açısı da genişliyor!.. Kısaca ön ve arka aks arasındaki reaksiyon zamanı gecikmesi azalıyor ve çeviklik gelişiyor!..
4WS’i standardında bulunduran yeni Turbo S ile Nürburgring Nordschleife tur zamanında 2.5 saniyelik bir kazanç elde edile dursun, NAVAK pistindeki bizim kullanımımızda ISO aralıklı bir slalomu 83 km/h hıza kadar savrulmadan yapabilmek, bizlerin arka tekerleği yönlendirenin Porsche olduğu zaman nasıl bir fark yaşanabileceğini anlamamıza yetti!..
Ne dersiniz, artık 4WS sistemli Porsche Turbo’lar, modifiye edilmeden, Trophée Andros’ta buz üstünde kapışmaya bile çıkabilirler mi?!..
*16 Aralık 2013 Auto Show dergisinde de yayınlanmıştır.
CARSNEWS.TV, Okan ALTAN ve Teknoart Bilişim İşbirliğiyle yayınlanmaktadır.